In Merwede Transwijk is ‘gezond stedelijk leven’, net als in de rest van Utrecht, een belangrijk thema voor de nieuwe inrichting van de wijk. Maar ook nu al speelt het thema, dat vanuit de gemeente Utrecht op de agenda is gezet, een rol.
We spreken Margo Meijer, Programmadirecteur Merwedekanaalzone bij de gemeente Utrecht, en Dieuwertje den Hartog, assistent programmamanager Merwedelab over hoe dit thema in Merwede en omgeving speelt.
Gezond stedelijk leven. Wat betekent zo’n thema voor de stad en specifiek de wijk hier?
Margo: “Utrecht is een stad in verandering. Er komen zoveel woningen bij, zeker in dit gebied Zuidwest. Als we deze woningen willen bouwen, moet het goed leven blijven voor iedereen. Dus kijken we niet alleen naar woningen, maar ook naar mobiliteit, voorzieningen, openbare ruimte en groen. Hoe kunnen we de wijken zodanig bouwen, of herindelen, dat het betekenis heeft voor de mensen die er wonen. Dat het iets toevoegt aan de wijk, dat mensen zich er prettig voelen en elkaar kunnen ontmoeten. Maar ook dat ze er kunnen bewegen. ”
Dieuwertje: “Gezond stedelijk leven gaat over fysiek én mentaal. Voor beiden zijn mensen afhankelijk van het ecosysteem waarin ze leven. Daarom kijken wij naar de voorwaarden die nodig zijn om gezond te kunnen wonen en verblijven in de wijk. Denk aan schone lucht, biodiversiteit, geluidsbeperking en een groene omgeving. En ook de sociale omgeving is belangrijk: platforms en kanalen waardoor je in contact blijft met buurtbewoners en programmering die sociale interactie in de wijk bevordert. En tenslotte leefstijl, en daarbij kijken we naar hoe je de wijk inricht om de gezonde leefstijl te beïnvloeden, van sport tot mentaal. Deze aspecten moeten terugkomen in ontwerpplannen voor de wijk.”
Kun je een voorbeeld geven?
Margo: “De auto doet een stapje terug, dus zetten we in op lopen, fietsen en OV. Specifiek in deze wijk komen er zelfs helemaal geen auto’s. Scholen komen dichtbij huizen, er komen sportscholen en horeca. En goede fietsverbindingen door de wijk. We kijken echt naar welke voorzieningen je nodig hebt om fijn te leven.”
Dieuwertje: “Bijvoorbeeld door daken en tuinen voor vijftig procent groen te maken voor klimaatadaptatie en leefbaarheid. En er is een ecologisch inrichtingsplan opgezet met TOUW, om het ecologische systeem te versterken. Bijvoorbeeld door ruimte te creëren voor soorten als de wilde bij.”
Behalve dat het straks vorm krijgt in de wijk, wat zie je nu al?
Margo: “In de stad wordt al veel gedaan in verschillende wijken. In Kanaleneiland, de buurwijk, is bijvoorbeeld veel aandacht naar groenvoorzieningen gegaan. We participeren op de omgeving, en kijken waar behoefte aan is per wijk. In Kanaleneiland bijvoorbeeld was het belangrijkste dat bewoners in de wijk willen blijven wonen, ook als ze ouder worden. Dan moeten voorzieningen als winkels en zorg in de buurt zijn.
In Merwede gebeurt ook al veel voor en door ondernemers. Er zijn veel events, zoals Winterwinkelen en makersmarkten. Er kan gesport worden bij de boulderhal en we hebben straks het rondje eiland, waarbij je helemaal rondom het stadseiland kan wandelen of rennen. Er is al een hardloopevent dat op het stadseiland plaatsvindt.
Wat ik juist mooi vind is dat iedereen wat kan toevoegen. Als je een initiatief hebt, bijvoorbeeld een hardloopronde, kun je dat regelen. Het hoeft niet alleen van ons te komen.”
Wat is het Merwedelab?
Het Merwedelab is een gezamenlijk initiatief van de gemeente Utrecht en de projectontwikkelaars van de nieuwe stadswijk Merwede. Er zijn veel afspraken gemaakt en ambities uitgesproken met betrekking tot duurzaamheid, sociale aspecten en gezond stedelijk leven voor de nieuwe wijk. Hun doel is om die ambities in de praktijk te brengen door het vinden van kennis en innovaties die daarbij helpen. Het Merwedelab slaat de brug tussen bestaande kennis, wetenschap, innovaties en de praktijk waarin dit wordt toegepast. Dat doen ze door de kennis en expertise die ze verzamelen, te delen met betrokkenen bijvoorbeeld door workshops en kennissessies.